Apple đối diện khó khăn lớn khi để xảy ra một cuộc biểu tình có xung đột của công nhân tại nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới tại khu vực miền Trung Trung Quốc.

Sự việc liên quan không chỉ cho thấy áp lực tranh giành nguồn cung vô cùng căng thẳng của Apple mà còn làm nổi bật những vấn đề do chính sách zero Covid đối với các công ty công nghệ toàn cầu.

Biểu tình ở Foxconn khiến Apple ảnh hưởng nghiêm trọng

Rắc rối bắt đầu vào tháng trước khi các công nhân rời khuôn viên nhà máy ở Trịnh Châu, thủ phủ của tỉnh Hà Nam, Trung Quốc do lo ngại Covid. Thiếu nhân viên, công ty đã tuyên bố áp dụng các chính sách tiền thưởng để thu hút công nhân quay trở lại làm việc.

Tuy nhiên, các cuộc biểu tình đã nổ ra trong tuần này khi các nhân viên mới được thuê cho biết ban lãnh đạo nhà máy không tuân theo lời hứa của họ. Các công nhân đã đụng độ với nhân viên an ninh và cuối cùng cách xử lý là công ty trả tiền mặt và cho công nhân nghỉ việc.

Các nhà phân tích cho biết những khó khăn phải đối mặt với công ty sản xuất Foxconn – nhà cung cấp hàng đầu của Apple cũng sẽ đẩy nhanh tốc độ đa dạng hóa cơ sở sản xuất từ Trung Quốc sang các quốc gia như Ấn Độ. Ông Daniel Ives, giám đốc điều hành nghiên cứu vốn chủ sở hữu tại Wedbush Securities nói với CNN Business rằng việc ngừng sản xuất đang diễn ra trong khuôn viên rộng lớn của Foxconn ở thành phố Trịnh Châu, miền Trung Trung Quốc là một “con chim hải âu” đối với Apple.

Sau biểu tình ở Trịnh Châu, Apple tiếp tục đối mặt với thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung iPhone sản xuất ở Trung Quốc. (Ảnh: WccFtech)

“Mỗi tuần ngừng hoạt động và với tình trạng bất ổn này, chúng tôi ước tính sẽ khiến Apple mất khoảng 1 tỷ USD do doanh số bán iPhone bị mất. Giờ đây, khoảng 5% doanh số iPhone 14 có khả năng bị giảm sút do những đợt đóng cửa ở Trung Quốc”, ông nói.

Ives cũng cho biết thêm rằng nhu cầu đối với iPhone 14 trong dịp Black Friday cuối tuần qua cao hơn nhiều so với nguồn cung và có thể gây ra sự thiếu hụt lớn cho tới tận Giáng sinh năm nay. Ông viết: “Dựa trên phân tích, chúng tôi tin rằng tình trạng thiếu hụt iPhone 14 Pro đã trở nên tồi tệ hơn nhiều so với tuần trước vì lượng tồn kho rất thấp. Chúng tôi tin rằng nhiều Apple Store hiện đang thiếu iPhone 14 Pro… thấp hơn tới 25% -30% so với mức bình thường trước khi bước vào tháng 12”.

Trong khi đó, ông Ming-Chi Kuo, một nhà phân tích tại TF International Securities viết trên Twitter rằng hơn 10% công suất sản xuất iPhone toàn cầu đã bị ảnh hưởng bởi tình hình tại cơ sở Trịnh Châu.

Sự bùng phát Covid-19 ở Trung Quốc

Đầu tháng này, Apple cho biết các lô hàng thuộc dòng iPhone mới nhất của họ sẽ bị “ảnh hưởng tạm thời” bởi các chính sách hạn chế Covid-19 ở Trung Quốc. Apple cho biết cơ sở lắp ráp của họ ở Trịnh Châu, nơi thường có khoảng 200.000 công nhân làm việc “hiện đang hoạt động với công suất giảm đáng kể”.

Video những công nhân đi bộ rời khỏi Trịnh Châu đã lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Trung Quốc từ đầu tháng 11, buộc Foxconn phải tăng cường các biện pháp để đưa công nhân của mình trở lại. Những lời hứa hẹn tăng gấp 4 lần tiền thưởng hàng ngày cho công nhân tại nhà máy trong tháng này đã thu hút nhiều nhân sự mới. Một tuần trước, truyền thông Trung Quốc đưa tin rằng 100.000 người đã được tuyển dụng thành công để lấp đầy các vị trí còn trống.

Tuy nhiên, đến tối 22/11 vừa qua, hàng trăm công nhân, chủ yếu là những người mới được thuê đã bắt đầu phản đối các điều khoản của gói thanh toán đưa ra cho họ và cả về điều kiện sống. Cảnh tượng ngày càng trở nên bạo lực vào ngày hôm sau khi các công nhân đụng độ với một lượng lớn lực lượng an ninh.

Một ngày sau đó, Foxconn đã đề nghị trả cho những công nhân mới được tuyển dụng 10.000 nhân dân tệ (1.400 USD) – tương đương 2 tháng lương để họ nghỉ việc và rời khỏi công trường.

Cơ hội cho Ấn Độ

Trong một tuyên bố gửi tới CNN Business hôm 24/11 sau khi các cuộc biểu tình kết thúc, Apple cho biết họ có một nhóm làm việc tại cơ sở Trịnh Châu phối hợp chặt chẽ với Foxconn để đảm bảo các mối quan tâm của công nhân được giải quyết.  Ngay cả trước các cuộc trình diễn trong tuần này, Apple đã bắt đầu sản xuất iPhone 14 ở Ấn Độ nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình, giảm thiểu sự lệ thuộc vào Trung Quốc.

Tờ Wall Street Journal đã đưa tin vào đầu năm nay rằng Apple đang tìm cách thúc đẩy sản xuất ở các nước như Việt Nam và Ấn Độ, với lý do chính sách zero Covid nghiêm ngặt của Trung Quốc.

Ông Kuo dự đoán, việc sản xuất iPhone của Foxconn ở Ấn Độ sẽ tăng ít nhất 150% vào năm 2023 so với năm 2022 và mục tiêu dài hạn là sẽ xuất xưởng từ 40% đến 45% số điện thoại như vậy từ Ấn Độ, so với dưới 4% như hiện tại.