Với khoản lỗ chồng chất ở 2 loại tài sản phổ biến nhất đối với các nhà đầu tư tư nhân là cổ phiếu và trái phiếu, có thể nói 2022 thực sự là một năm khó khăn vì bạn sẽ không có nhiều sự lựa chọn.
Các kết quả phân tích, báo cáo mới đăng tải trên CNBC ghi nhận 2022 là năm tồi tệ nhất đối với các nhà đầu tư cổ phiếu và trái phiếu kể từ năm 1969, và nhà đầu tư sẽ có nhiều việc phải làm nếu muốn bảo vệ tài sản của mình.
Cho đến nay, cả thị trường cổ phiếu và trái phiếu đều thua lỗ nghiêm trọng – ở Mỹ và nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Lần gần đây nhất thị trường đi xuống như thế này là từ năm 1969 (theo dữ liệu của BlackRock).
Chỉ số S&P 500 đã giảm gần 24% tính đến thời điểm hiện tại và Chỉ số Trái phiếu Tổng hợp của Bloomberg Mỹ đã giảm khoảng 16%. Nếu cả 2 chỉ số kết thúc năm trong màu đỏ, đây sẽ là lần đầu tiên điều đó xảy ra sau nhiều thập kỷ. Và đối với các nhà đầu tư nắm giữ cả cổ phiếu và trái phiếu, đó không phải là cách hoạt động suôn sẻ và đúng hướng của một danh mục đầu tư hỗn hợp.
Ông Kevin Brady, một nhà hoạch định tài chính được chứng nhận và là phó chủ tịch của Wealthspire Advisors ở New York cho biết: “Thông thường, cổ phiếu và trái phiếu có mối quan hệ nghịch đảo. Trong lịch sử, trái phiếu có tác dụng khi cổ phiếu đi xuống. Thế nhưng, điều đó không xảy ra trong năm nay”.
Tại sao 2022 lại là một năm khó khăn đối với cả cổ phiếu và trái phiếu?
Lịch sử cho thấy khi cổ phiếu và trái phiếu giảm giá trong cùng một năm thì một “vấn đề” lớn hơn thế về nền kinh tế, tài chính đã xảy ra. Vào năm 1931, cuộc khủng hoảng tiền tệ đã buộc Vương quốc Anh phải từ bỏ chế độ bản vị vàng, và vào năm 1941, thị trường bị xáo trộn khi Mỹ tham gia Thế chiến thứ II là những thời điểm cả cổ phiếu, trái phiếu cùng giảm giá.
Vào năm 2021, thị trường cũng có những khó khăn tương tự. Lạm phát tăng nhanh vào giữa những năm 1960 đã buộc Cục Dự trữ Liên bang (Mỹ) phải tăng lãi suất trong nỗ lực hạ nhiệt nền kinh tế, giống như những gì đang diễn ra ngày nay. Nền kinh tế rơi vào suy thoái vào năm 1969, đánh dấu một năm lợi nhuận âm đối với cả cổ phiếu và trái phiếu và tiếp tục tình trạng như vậy trong năm 2022 này.
Dĩ nhiên, cho đến hiện tại, các chuyên gia tài chính không rõ liệu nền kinh tế ngày nay có rơi vào suy thoái hay không (hoặc đã trên đà suy thoái chưa), nhưng các khó khăn tương tự đang tác động lên cổ phiếu và trái phiếu. Các nhà đầu tư lo sợ rằng hành động của Fed có thể gây ra suy thoái sâu sắc hơn nữa, và tâm lý này đã khiến nhiều người bán tháo cổ phiếu của họ, đẩy giá xuống.
Đồng thời, việc tăng lãi suất có ảnh hưởng trọng yếu đến trái phiếu. Bởi vì giá trái phiếu và lãi suất thay đổi theo hướng trái ngược nhau, động thái của Fed đã làm xói mòn giá trị của danh mục trái phiếu.
Ông Steve Laipply, người đứng đầu quỹ giao dịch trái phiếu tại BlackRock cho biết: “Fed đang cố tình tăng lãi suất để chống lạm phát, điều này thường không hữu ích cho danh mục đầu tư của bạn”.
Nhà đầu tư trái phiếu tại Mỹ có nhiều lựa chọn hơn
Chúng ta không thể biết nền kinh tế hoặc chính sách tiền tệ sẽ thay đổi như thế nào trong ngắn hạn. Nếu lạm phát tiếp tục tăng nóng, Fed có thể tiếp tục tăng lãi suất, từ đó đẩy giá trái phiếu xuống.
Nghiên cứu của Laipply trích dẫn quan điểm của nhiều chuyên gia, phần lớn trong số họ tin rằng sự tồi tệ của thị trường trái phiếu có thể đã qua đi, và lúc này sẽ là thời điểm có nhiều cơ hội hấp dẫn cho nhà đầu tư. “Hầu hết các nhà kinh tế đều tin rằng Fed sẽ thành công trong việc hạ nhiệt nền kinh tế. Nếu bạn có quan điểm này, trái phiếu sẽ có vẻ hấp dẫn hơn. Chúng ta đã không thấy lượng trái phiếu ở mức này trong nhiều năm”.
Trước đây, khi lãi suất dao động gần bằng 0, các nhà đầu tư phải mua trái phiếu rủi ro hơn để kiếm được lợi tức hợp lý từ khoản đầu tư của họ. Tuy nhiên, với những đợt tăng lãi suất gần đây thì bạn không phải chấp nhận rủi ro nữa. Trái phiếu Kho bạc 2 năm – một trái phiếu ngắn hạn được hỗ trợ bởi niềm tin và tín dụng hoàn toàn của chính phủ Mỹ hiện có lãi suất 4,45%. Một năm trước, một trái phiếu tương tự có lợi tức thấp hơn nửa phần trăm.
Nhiều loại trái phiếu khác cũng đang cung cấp lợi suất cao, điều này mang đến cho các nhà đầu tư các lựa chọn để tìm các nguồn lợi nhuận khác nhau trong danh mục đầu tư mà không phải gánh chịu những mặt trái tiềm ẩn cao hơn của các khoản đầu tư rủi ro hơn như cổ phiếu.
Nhà đầu tư cổ phiếu nên chọn mua các khoản đầu tư để bán ra
Trong khi đó, đối với các nhà đầu tư cổ phiếu, mức giảm 20% không phải là điều gì khác thường. Trên thực tế, nó phù hợp với điều mà chiến lược gia đầu tư Sam Stovall của CFRA gọi là thị trường gấu đa dạng, và chưa phải một “con gấu lớn”. Trong 10 lần giảm giá từ 20% đến 40% đã xảy ra kể từ năm 1945, trung bình thị trường đã đạt đỉnh trở lại sau khoảng 27 tháng.
Nói cách khác, xu hướng hiện tại thực chất đã xảy ra trên thị trường chứng khoán hầu hết thời điểm, lặp đi lặp lại. Và nếu lịch sử lặp lại một lần nữa, lượng cổ phiếu nắm giữ của bạn có khả năng phục hồi trở lại mức cao trước đó tương đối nhanh chóng.
Trong thời gian chờ đợi, kiên trì với chiến lược dài hạn của bạn và đầu tư theo một mục tiêu nhất quán đảm bảo bạn sẽ thêm các khoản đầu tư khi chúng giao dịch ở mức giá thấp hơn.