Theo dự luật chi tiêu lưỡng đảng đã được cả 2 viện của Quốc hội thông qua vào hôm 24/12, TikTok sẽ bị cấm trên các thiết bị của chính phủ Mỹ vì lo ngại ngày càng tăng liên quan đến nền tảng mạng xã hội của ByteDance, Trung Quốc.

Dự luật vẫn còn phải được Tổng thống Joe Biden ký thành luật – cũng kêu gọi các nền tảng thương mại điện tử tiến hành kiểm tra nhiều hơn để giúp ngăn chặn bán hàng giả trực tuyến. Bên cạnh đó, cơ quan chống độc quyền cũng yêu cầu các công ty theo đuổi những vụ sáp nhập lớn phải trả nhiều tiền hơn để nộp đơn lên liên bang. Trong khi đó, việc quyết định cấm cài TikTok trên các thiết bị của chính phủ Mỹ đã không hề gây bất ngờ (vì trước đó cũng đã có các thông tin bên lề).  

Trên thực tế, trái với nhiều dự đoán, Quốc hội Mỹ đã không thông qua nhiều dự luật mạnh mẽ nhất nhằm vào lĩnh vực công nghệ – như chống độc quyền yêu cầu các cửa hàng ứng dụng do Apple và Google phát triển cài sẵn trên thiết bị hay một biện pháp bắt buộc để bảo vệ trẻ em trên các kênh trực tuyến.

Nhóm công nghiệp công nghệ trung tả Chamber of Progress đã cổ vũ việc loại trừ một số dự luật chống độc quyền có thể nhắm vào những người ủng hộ họ, bao gồm Apple, Amazon, Google và Meta (công ty mẹ của Facebook).

TikTok bị cấm đối với các thiết bị làm việc trong cơ quan, chính phủ Mỹ. (Ảnh: GR)

Về lệnh cấm TikTok trên các thiết bị của chính phủ Mỹ

Việc cấm TikTok trên các thiết bị của chính phủ Mỹ có thể mang lại lợi ích cho các nền tảng đối thủ như Snap và Facebook và Instagram của Meta trong nỗ lực thu hút sự chú ý của người tiêu dùng trẻ tuổi. Dự luật bao gồm một ngoại lệ – vẫn được sử dụng TikTok cho các mục đích thực thi pháp luật, an ninh quốc gia và nghiên cứu.

Các nhà lập pháp ở cả 2 viện, cũng như Giám đốc FBI Christopher Wray đã lên tiếng bày tỏ lo ngại rằng cơ cấu sở hữu của TikTok có thể khiến dữ liệu người dùng Mỹ dễ bị tổn thương (vì các công ty có trụ sở tại Trung Quốc có thể bị luật pháp yêu cầu cung cấp thông tin người dùng). TikTok đã nhiều lần cho biết dữ liệu người dùng ở Mỹ của họ không xuất hiện tại những trụ sở ở Trung Quốc nhưng những đảm bảo đó vẫn không làm giảm bớt lo ngại.

Công ty đã làm việc để đạt được thỏa thuận với chính quyền nhằm xoa dịu những lo ngại về an ninh quốc gia thông qua Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Mỹ.

“Chúng tôi rất thất vọng vì Quốc hội đã chuyển sang cấm TikTok trên các thiết bị của chính phủ – một hành động mang tính chính trị sẽ không giúp ích gì cho lợi ích an ninh quốc gia – thay vì khuyến khích chính quyền kết thúc đánh giá an ninh quốc gia của mình”, phát ngôn viên của TikTok cho biết trong một tuyên bố sau đó.

Sự phát triển bùng nổ của TikTok đã thực sự “đe dọa” đến Facebook và các nền tảng mạng xã hội khác. Bên cạnh đó, TikTok cũng đang có dự định phát triển mảng thương mại điện tử ở nước ngoài (tương tự Amazon). Động thái cấm TikTok với các thiết bị chính phủ của Mỹ có thể ảnh hưởng tới đà tăng trưởng của nền tảng này.

Ngăn chặn bán hàng giả trực tuyến trên nền tảng thương mại điện tử

Dự luật cấm TikTok không phải là duy nhất, chính phủ Mỹ cũng tăng cường các hành động cho “Gói chi tiêu” để bảo vệ người tiêu dùng – như Đạo luật Người tiêu dùng INFORM – nhằm ngăn chặn các sản phẩm giả mạo, bị đánh cắp hoặc có hại được bán trực tuyến. Dự luật yêu cầu các nền tảng thương mại điện tử trực tuyến như Amazon nhanh chóng thu thập thông tin như ngân hàng và chi tiết liên hệ từ “bất kỳ người bán bên thứ 3 có quy mô lớn nào” và xác minh dữ liệu đó.

Mặc dù Amazon ban đầu phản đối dự luật vào năm 2021, khẳng định rằng công ty “phát triển bởi một số nhà bán lẻ lớn” và tuyên bố rằng họ sẽ nhằm vào các công ty bán hàng trực tuyến nhỏ hơn thì cuối cùng Amazon cũng đã phải ủng hộ một phiên bản của dự luật, nói rằng điều quan trọng là phải có một tiêu chuẩn liên bang chứ không phải là một sự chắp vá của luật tiểu bang. Etsy và eBay trước đó đã ủng hộ dự luật.

Nhìn chung, việc thông qua Đạo luật INFORM lưỡng đảng sẽ là một chiến thắng lớn cho người tiêu dùng, những người xứng đáng được biết họ đang mua hàng của ai khi truy cập vào nền tảng tiêu dùng trực tuyến. Luật này đã trải qua nhiều năm điều trần, đánh giá và đã nhận được sự ủng hộ của cả 2 đảng cũng như các cửa hàng truyền thống và nền tảng bán hàng trực tuyến.

Jeffrey Zubricki, người đứng đầu bộ phận vận động và chính sách công của Châu Mỹ của Etsy cho biết: Dự luật “sẽ đạt được mục tiêu chung của chúng tôi là bảo vệ người tiêu dùng khỏi những kẻ xấu đồng thời tránh các yêu cầu tiết lộ quá rộng rãi có thể gây hại cho quyền riêng tư của người bán và cản trở khả năng điều hành của họ với những doanh nghiệp sáng tạo”.