Con đường để nuôi dạy con trẻ thành công không hề dễ đi vì rất nhiều lời khuyên không thực tế, không thể áp dụng, một số dựa trên khoa học còn lại có thể là những lời khuyên vô căn cứ.
Dù vậy, theo quan điểm của những chuyên gia về giáo dục, có điểm chung nhất định giữa các bậc cha mẹ nuôi dạy thành công những đứa trẻ kiên cường, tự tin và biết căn bằng khi trưởng thành.
3 điểm chung của những bậc cha mẹ nuôi dạy con thành đạt
-
Cha mẹ cần dạy cho con sự đồng cảm
Michele Borba là một nhà tâm lý học giáo dục, chuyên gia nuôi dạy con cái và là tác giả của cuốn sách “Thrivers: The Surprising Reasons Why Some Kids Struggle and Others Shine” (tạm dịch: “Kinh dị: Ngạc nhiên với những lý do tại sao một số đứa trẻ gặp khó khăn trong khi những đứa trẻ khác tỏa sáng”) khẳng định rằng: “Một trong những đặc điểm nổi bật để phân biệt những đứa trẻ thành công là cha mẹ của chúng thường xuyên hướng dẫn con về cách để thấu hiểu và đồng cảm”.
Một số cách mà Michele Borba chỉ ra gồm có: Nuôi dạy con bạn bằng cách xây dựng vốn từ vựng về cảm xúc từ việc biết cách gọi tên các cảm xúc trong thời gian thực. Bí quyết này tương đối dễ dàng, chẳng hạn như cha mẹ chỉ cần nói với con rằng ‘con đang vui vẻ’, ‘hiện giờ con đang không ngoan’,… để chúng có nhận thức cơ bản về cảm xúc.
Tiếp theo đó, bạn cũng nên hỏi con về cảm xúc của chúng. Điều này có thể giúp trẻ nhận ra mình đang cảm thấy thế nào và thể hiện bản thân mà không thấy xấu hổ, ngại ngùng. Hãy thử nói “Con cảm thấy thế nào?” hoặc “Con có vẻ đang bị sợ hãi. Bố/ mẹ nói đúng chứ?”.
Bên cạnh đó, trong quá trình nuôi dạy con, đảm bảo chúng có sự phát triển về mặt cảm xúc thì cha mẹ cũng nên tích cực nói về tình cảm, thái độ của bản thân để con trẻ thấy an toàn khi chúng nói về chính mình. Ngoài ra, đừng quên yêu cầu con bạn quan tâm đến cảm xúc của những người xung quanh. Theo thời gian, chúng sẽ biết cách hiểu, lắng nghe, chia sẻ và đồng cảm.
-
Thể hiện sự quan tâm đến sở thích, đam mê của con
Margot Machol Bisnow là tác giả cuốn sách “Raising an Entrepreneur: How to Help Your Children Achieve Their Dream” (tạm dịch: “Nuôi dạy một doanh nhân: Cách giúp con bạn đạt được ước mơ”) đã phỏng vấn 70 phụ huynh của những đứa trẻ thành công cao để tìm hiểu xem có bất kỳ phương pháp nuôi dạy con cái phổ biến nào mà họ đều áp dụng không.
Một điều cô nhận thấy là cha mẹ của những đứa trẻ thành công thể hiện sự quan tâm thực sự đến sở thích của con họ. “Thể thao, trò chơi điện tử, tranh luận, âm nhạc, nhìn ngắm thế giới tự nhiên – mọi đứa trẻ của các bậc cha mẹ mà tôi nói chuyện đều có niềm đam mê bên ngoài lớp học”, Margot khẳng định. “Các bậc cha mẹ không bao giờ ngăn cấm con cái của họ khỏi sở thích này bởi vì họ biết rằng có sở thích sẽ giúp trẻ vui vẻ, mạnh mẽ về mặt tinh thần”.
Tiến sĩ Dana Suskind, giáo sư phẫu thuật và nhi khoa tại Trung tâm Y tế Đại học Chicago nước Mỹ cho biết: “Ngay cả khi không phải là sở thích, việc thể hiện sự quan tâm đến những gì con bạn đang làm hoặc nhìn thấy hàng ngày có thể có tác động to lớn đến sự phát triển của chúng. Nó giúp xây dựng các kỹ năng nhận thức như đọc và ghi nhớ và các kỹ năng phi nhận thức như sự gan dạ hoặc khả năng phục hồi”.
Những phương pháp khéo léo và dễ thực hiện để quan tâm và khuyến khích con theo đuổi sở thích của mình là: Cố gắng quan sát xem con bạn đang tập trung vào điều gì, trò chuyện và đặt câu hỏi về những gì con yêu thích và đảm bảo có sự tham gia của cả cha mẹ trong quá trình nuôi dạy con cái. Nhìn chung, sự quan tâm toàn diện sẽ tốt hơn và trong mỗi cuộc trò chuyện, đừng chỉ nói hay nghe mà cần dẫn dắt để trẻ chia sẻ càng nhiều càng tốt.
-
Chính phủ huynh cần lạc quan, tích cực khi nuôi dạy con
Roni Cohen-Sandler là một nhà tâm lý học chuyên về các mối quan hệ giữa mẹ và con gái, sự phát triển của trẻ vị thành niên và hướng dẫn của cha mẹ nói rằng để nuôi dạy con trở thành những đứa trẻ kiên cường, thông minh về mặt xã hội, bạn cần dạy chúng cách nhìn tích cực. Điều này có thể khó khăn khi trẻ còn nhỏ vì chúng dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc tiêu cực.
“Bên cạnh việc đồng cảm với nỗi buồn của con bạn, việc giúp chúng tập trung vào những thành tích và niềm vui gần đây nhất sẽ giúp con tươi sáng hơn, biết nhìn xa hơn”.
Rõ ràng lạc quan là yếu tố then chốt dẫn đến thành công cả ở hiện tại và tương lai. Nuôi dạy con có thể không cần đến những quan điểm vĩ mô, “đao to búa lớn” nhưng việc tạo điều kiện và hướng dẫn để trẻ có đời sống tinh thần phong phú, vui vẻ sẽ giúp chúng tự tin, thành đạt hơn trong tương lai.